Türkiye Uluslararası İlişkiler Çalışmaları’nın (TUİÇ ) üst oluşumunun eşit ve değerli bir üyesi olan Karadeniz Teknik Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Kulübü’nün ev sahipliğinde, TUİÇ üst kurumu tarafından kolaylaştırıcılık görevinin üstleneceği III. TUİÇ Anadolu Kongresi-Trabzon “ Türk Dış Politikası & Karadeniz Havzası Fırsatlar ve Riskler” ana başlığındaki etkinliğimize sizleri beklemekteyiz. Bu etkinliğimizin akademik anlamdaki içerik detaylandırmasını aşağıda kısa bir özet olarak sizlerle paylaşmak istemekteyiz;

Soğuk Savaş’ın sonra ermesinden bu yana geniş bir alanda dünyadaki politik sistemden ekonomik sisteme ve kültürel alanlara kadar uzanan bir yelpazede değişimler ve dönüşümler devam etmektedir. Bu değişim ve dönüşümlerin sonuçları ise doğal olarak başta ülkeleri ve bölge ülkelerini etkileyecek kadar önemlidir. Bu değişimlerin sebeplerini irdelemek, sorunların çözülebilmesini sağlayacak bölgenin gerçeklerine, küresel sisteme uyumlu kalıcı stratejiler geliştirmek gereklidir. İşte bu stratejilerin geliştirilmesi gereken coğrafyalardan birisi de “Karadeniz Havzası” olarak adlandırılan coğrafyadır. Bu coğrafya da tıpkı diğer post- Sovyet coğrafyaları gibi siyasi belirsizlikler yaşamaktadır. Bu belirsizliklere ek olarak bölgedeki donmuş ihtilafların sürekli olarak gündeme getirilmesi ve konuya uluslararası toplumun da öncelik vermesi sebebiyle bölgedeki ilişkiler ağı gittikçe karmaşıklaşmaya başlamıştır. Bölgedeki sorunlara yaklaşımların taraflarca farklılaşması ve bölgenin sorunlarına üçüncül yapıların müdahil olması sorunları daha da içinden çıkılmaz hale getirdiğini düşünmekteyiz. Bu noktada diğer coğrafyalarda olduğu gibi bölge sorunlarının bölge ülkeleri kökenli politik yapıcılara bırakılması gerektiğini düşünmekteyiz. Pek tabii ki uluslar arası toplumda bu diyalogları desteklemeli ve sürdürülebilir hale gelmesi için de teşvik etmelidir.

Bölge biraz önce de bahsettiğimiz gibi bugün Batı Dünyası ve Rusya arasında bir rekabet alanıdır, Batı Dünyası NATO ve AB eliyle bölgedeki ittifak sayısını artırmış, Rusya ise doğalgaz ve petrol gibi enerji güzergâhlarını kullanarak ve farklı ittifak stratejilerini ortaya koymaya çalışarak bölgede dengeyi kurmaya çalışmaktadır. Bu ittifak stratejileri üzerinde konuşmak bunların ortak paydasını ortaya koymamız gerekmekte olduğunu düşünmekteyiz. Çünkü bölgenin işleyen bir bölgesel işbirliği mekanizmasına ihtiyacı bulunmaktadır. Fakat şu an bölgede birden çok bölgesel işbirliği teşkilatı kurulmakta her geçen gün bir yenisi eklemlenmektedir. Bu işbirliği teşkilatlarının da yapısının ve etki alanlarının incelenmesi gerektiğini düşünmekteyiz.

Bahsedilen alan bugün sadece Karadeniz’e kıyısı olan devletleri değil, aynı zamanda art bölgeleri olan Kafkasya-Balkanlar-Orta Asya-Orta Doğu Coğrafyasını da etki alanına almaktadır. Örneğin Karadeniz Havzasında yaşanmış bir olay mevcut bölgesel güçleri ve onlarla birincil dereceden ilişki halinde bulunan komşularını da direkt olarak ilgilendireceği için ciddi bir etki alanı yaratmakta olan bir coğrafya örneği olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yüzden bölgenin art bölgesi ile olan ilişkilerini de masaya yatırmamız gerekmektedir. Bu art bölge olarak nitelendirdiğimiz yerlerdeki ülkelerin politikalarını da dikkate almak bunlarla beraber bir değerlendirme yapmak daha yararlı olacağı kanaatini taşımaktayım. Bölgede yaşanan önemli gelişmelerde değerlendirilmeli, bu gelişmelerin yarattığı sonuçları da göz önüne koyarak sağlıklı bir değerlendirme yapılması kanaatini taşımaktayız.

Örneğin Ukrayna’da yaşanan Turuncu Devrim, Gürcistan’da yaşanan Kadife Devrim, Bulgaristan ve Romanya’nın Avrupa Birliği üyesi olması ve AB’nin Yakın Çevre Politikası’nın inşası, Moldova’da ki etnik kökenli sorunlar vb gibi konular da masaya yatırılması gerektiğini düşünmekteyiz. Yapılacak değerlendirme bu etkinlik kapsamında sonuçlandırılmalı daha sonra da etkinlik katılımcıları tarafından yapılacak fikir çözüm çalıştayları ile değerlendirilerek Sonuç Deklarasyonu hazırlanmalı ve ortaya konmalıdır

Türkiye Uluslararası İlişkiler Çalışmaları (TUİÇ) Adına;
TUİÇ Eş Başkanı / Ege Üniversitesi İİBF UİK Başkanı / Dış Politika Merkezi Başkanı
Kemal GÜLPINAR – kemal_arge@hotmail.com / 0554 254 38 49